Czarno-białe czy biało-czarne? Kilka ciekawostek o zebrach

31 stycznia obchodzimy Międzynarodowego Dnia Zebry. Z tej okazji poprosiliśmy ekspertów z Zoo w Łodzi o przygotowanie kilku ciekawostek o tych sympatycznych zwierzętach. I zapraszamy do Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Łodzi.

CZY WIESZ, ŻE…:

› Zebry są czarno-białe, a nie biało-czarne. Badania genetyczne i embriologiczne wskazują, że zebry pierwotnie były czarne, a białe pasy są cechą wtórną.

› Nie ma dwóch identycznych zebr – układ pasków jest cechą indywidualną i pozwala na rozpoznawanie się w stadzie.

› Młode zebry nie rodzą się z czarno-białymi paskami, tak charakterystycznymi dla dorosłych osobników. Ich prążki są rudobrązowe, a dopiero po jakimś czasie czernieją.

› Uciekająca zebra na krótkich dystansach osiąga prędkość 80 km/ h

› Zebry mają słaby wzrok. Dlatego chętnie tworzą duże, mieszane stada z żyrafami, antylopami i strusiami. Wiele par czujnych oczu i doskonały wzrok strusi zapewniają skuteczniejszą ochronę przed drapieżnikami.

› Dorosłe zebry śpią na stojąco, kładą się tylko źrebaki.

› Terytorium dorosłego samca jest bardzo duże i może mieć nawet 10 km kwadratowych.
› Zebra wypija 8-10 litrów wody dziennie.

› Zebry spędzają na jedzeniu do 20 godzin na dobę.

› Obojgiem oczu zebry widzą tylko w kierunku poniżej nosa, tak więc powoduje to występowanie niewielkiego pola martwego tuż przed ich czołem.

› Kwaga to wymarła zebra będąca podgatunkiem zebry stepowej. Odróżniała się ograniczeniem wzoru brązowych i białych pasów, głównie do przedniej części ciała. Tylna była brązowa, niepokryta pasami, bardziej przypominająca końską.

A TO CIEKAWE…

Osiemdziesiąt lat temu zebra górska (Hartmanna) znajdowała się na progu całkowitego wyginięcia. Gatunek ten był masowo uśmiercany przez myśliwych, aż w 1937 roku wynosiła jedynie 45 osobników. Objęta czynną ochroną, po latach odbudowała swoją liczebność, choć nadal jest to jeden z rzadszych gatunków zebry.

Obecnie najbardziej zagrożonym wymarciem gatunkiem jest zebra Greviego o szerokich i zaokrąglonych na końcach uszach. Zebry te należą do najszybciej wymierających gatunków ssaków w Afryce. Na przestrzeni ostatnich 40 lat nastąpił spadek ich liczebności o 80%! Obecnie spotkać je można jedynie na sawannach północno-wschodniej Etiopii i Kenii. Zebry Greviego masowo giną. Nadmierny wypas bydła na sawannach afrykańskich prowadzi do degradacji środowiska, gdzie mieszkają te zebry i do ich coraz większej konkurencji o pokarm i wodę. Pomimo prawnych zakazów wciąż jeszcze zdarzają się polowania dla ich pięknych skór, nierzadko dla mięsa, a lokalne społeczności wciąż wierzą w uzdrawiającą moc medykamentów sporządzanych z części ciała tych pięknych ssaków.

NA RATUNEK ZEBROM

GREVI ZEBRA TRUST jest organizacją zajmującą się aktywną ochroną tego gatunku. Zbierane pieniądze przeznaczane są na prowadzenie prac obserwacyjnych nad miejscami przebywania i przemieszczania się ich stad. Podstawą tych badań jest zakup specjalnych obroży telemetrycznych dla zebr oraz wynajęcie i wyposażenie terenowe ochotników przeprowadzających regularny monitoring gatunku. Niebagatelną rolę odgrywają też działania edukacyjne - w trakcie spotkań organizowanych dla lokalnych społeczności wskazuje się jak zarządzać wypasem bydła i jak uprawiać ziemię, aby wspierać uprawę rodzimych traw będących podstawą żywienia zebr Greviego. Dzięki wzrastającej świadomości na wszystkich poziomach społeczeństwa, w ostatnich latach spadła także liczba polowań na zebry, a wzmocniła się tolerancja do postaw na rzecz ochrony gatunku.