Międzynarodowy Dzień Świadomości Jąkania został ustanowiony, by zwrócić naszą uwagę na problem niepłynności mowy. Niestety, problem jąkania dotyczy także dzieci, również tych najmłodszych. Obecnie w okresie pandemii przechodzimy trudne emocjonalnie momenty, które bywają „wyzwalaczami” jąkania. Jest to również trudny czas dla dzieci, pełen zakazów i dyscypliny w tym niby beztroskim okresie życia.

Problem zaburzeń płynności mowy pod postacią jąkania jest coraz lepiej poznany. Pojawia się wiele tytułów i przełomowych publikacji opartych na nowych badaniach. Na bazie tej wiedzy, terapia jąkania staje się coraz bardziej skuteczna, jednak ważna jest właśnie świadomość tego problemu.

Świadomość rodziców

Pojawienie się jąkania u małego dziecka jest dla rodziców ogromnym zaskoczeniem, a nawet szokiem. Rozpoczyna się nerwowe poszukiwanie przyczyny problemu. Nadal w świadomości rodziców pokutuje pogląd, iż jest to jąkanie wczesnodziecięce, które z czasem samo ustąpi. Niestety jest to mit i wiele ryzykujemy licząc, iż to właśnie nasze dziecko dogoni statystkę i samo przestanie się jąkać. Każdy dzień czekania, aż problem sam ustąpi zamienia się w tygodnie, a nawet miesiące narastania problemu.

Czas by to ryzyko zastąpić pewnością, że można nawet małemu dziecku bardzo pomóc zaczynając od niewielkich zmian w komunikacji i relacjach rodzinnych, poprzez specjalistyczne ćwiczenia logopedyczne, a kończąc na diecie i spokojnym śnie.

Świadomość dziecka

Już nawet najmłodsze dzieci mają świadomość, iż się jąkają. Czują, że z ich mową jest jakiś problem. Okazują to lub ukrywają w różny sposób. Zasłaniają usta, nie chcą mówić, występują u nich problemy w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi. Nie terapeutyzowany problem rośnie razem z dzieckiem. Co więcej, temat jąkania może stać się rodzinnym tabu. Nie ukrywajmy przed dzieckiem prawdy o jąkaniu. Jeżeli nie wiemy jak podjąć ten temat z dzieckiem, skorzystajmy z pomocy specjalisty. Bo jeśli dziecko nie zostanie odpowiednio przygotowane na konfrontacje społeczną, możemy być pewni, iż niestety uczynią to inne dzieci, a nawet nieświadomi dorośli.

Świadomość społeczna

Jąkanie jest dla nas wciąż nieco zaskakujące. Spotykając osobę z tym zaburzeniem, a w szczególności dziecko, nie za bardzo wiemy jak się w tym „znaleźć”. Reakcje są różne. W najlepszym wypadku, nie chcemy urazić, próbujemy zrozumieć słowa, pomagamy w komunikacji. Z punktu widzenia specjalistycznego może to przynieść zupełnie odwrotny efekt.

Oto kilka wskazówek:

• Słuchajmy uważnie i bądźmy naturalni.
• Akceptujmy to, że każdy z nas jest inny.
• Wysłuchajmy wypowiedzi nie przerywając jej.
• Nie próbujmy „zagadać” drugiej osoby i zgadywać co ma na myśli.
• Dajmy kilka sekund pauzy zanim rozpoczniemy naszą wypowiedź.
• WAŻNE: Nie kończymy sami słów i zadań rozmówcy, niejako wyręczając go.
• Nie udzielajmy porad (np.: zwolnij, napisz to na kartce).

I najważniejsze! Jeśli problem dotyczy waszego dziecka nie czekajcie i nie wahajcie się, koniecznie skonsultujcie problem ze specjalistą. Pandemia uruchomiła szerokie możliwości korzystania z specjalistycznej pomocy on – line.   Dotarcie do dobrego specjalisty stało się w ten sposób łatwiejsze.