Jaskinia Wierzchowska Górna powstała w wapieniach górnojurajskich stanowiąc doskonały przykład podziemnej formy krasowej.

Długość Jaskini Wierzchowskiej to prawie 1000 m podziemnego labiryntu wiodącego przez bajkowe w wystroju i ukształtowaniu sale i korytarze. To największa jaskinia na terenie Jury Krakowskiej. Jej wnętrze budziło zainteresowanie wśród naukowców już w XIX w. Badania naukowe prowadzone wówczas m.in. przez Jana Zawiszę oraz Gotfryda Ossowskiego dały materialne dowody intensywnego osadnictwa w epoce neolitu (ok. 7 tys. lat). Podczas prac archeologicznych znaleziono fragmenty naczyń, narzędzi, ślady po ogniskach. Ciekawie prezentują się osady jaskiniowe z punktu widzenia paleontologii. W namulisku natrafiono m.in. na kości niedźwiedzi jaskiniowych, hien oraz innych zwierząt występujących na tym obszarze w epoce lodowcowej.

Wędrując po Jaskini można cieszyć się szumiącym lasem i potokiem oraz oglądać fantastyczne grupy skalne. Charakterystyczne elementy krajobrazu jurajskiego to wapienne ostańce oraz jaskinie. To właśnie w tej Dolinie znajduje się największa na Wyżynie Krakowskiej Jaskinia Wierzchowska tłumnie odwiedzana przez turystów z całego kraju i zagranicy. Długość Jaskini Wierzchowskiej wynosi ok. 1000 m. Badania archeologiczne dowiodły, że człowiekowi znana była już ok. 7 tys. lat temu, stanowiąc dla niego okresowe schronienie. Jako obiekt turystyczny znana jest od pierwszej połowy XIX wieku. Jest jedną z pierwszych jaskiń w Europie przystosowanych do zorganizowanego ruchu turystycznego. Posiada również najdłuższą trasę turystyczną ze wszystkich jaskiń w Polsce. Jest jedną z atrakcji programu turystyczno-rekreacyjnego „Pierścień Jurajski”. Wędrówka podziemnym labiryntem to niezwykłe wrażenia i emocje.

Jaskinia posiada 10 wielkich komór oraz kilka rozległych korytarzy (Przesmyk Długi, Sala z Kotłami, Hotelik, Sala Balowa, Sala Człowieka Pierwotnego i in.). Ściany pokrywa ładna szata naciekowa. Wewnątrz znajdują się ekspozycje skamieniałości Jury oraz kości zwierząt epoki plejstocenu m.in. niedźwiedzia jaskiniowego, form naciekowych, kalcytu, oraz dot. archeologii. Urozmaiceniem są makiety zwierząt okresu zlodowaceń oraz Człowieka Pierwotnego. Atrakcją są nietoperze oraz pająki meta menardi . Pod jaskinia organizowane są również różne imprezy integracyjne oraz biesiady.