Teatr Polski w Poznaniu powstał w XIX stuleciu, w czasie zaborów i jest najstarszym spośród nich. Otwarto go w 1875 roku. Na tych terenach miał charakter Sceny Narodowej, pisanej z dużych liter - charakter znaku i symbolu. Powstał jako swoista reduta polskości, twierdza w twierdzy - wszak Poznań był przez sto lat twierdzą pruską i przeciw niej ten teatr zbudowano. Jeżeli drugi chronologicznie, Teatr Polski w Warszawie, otwarty w 1913 roku, wznoszono jako dom nowej sztuki, w momencie gdy rozluźnione zostały rygory w zaborze rosyjskim, Teatr Polski w Poznaniu budowano w chwili ostrej walki z pruskimi władzami, gdy wycofywano ze szkół język polski, aresztowano społeczników i działaczy, księży (m. in. arcybiskupa Ledóchowskiego), gdy przesiedlano nauczycieli do Rzeszy, gdy wprowadzano ostre, „kagańcowe” prawo prasowe; budowano go przeciw procesowi niemczenia, przeciw unowocześnianej w latach siedemdziesiątych twierdzy, która miała bronić obcych nam wartości i nie naszych terytoriów, ukrytych za jej plecami. I nie tyle chodziło o sztukę, choć przecież przy jej pomocy chciano tutaj mówić do widowni, ile o tę widownię, o jej obronę, naukę, rozrywkę.